فرش و قالی تبریز

هنگامی که وارد فروشگاه می شویم و به دنبال بهترین انتخاب برای خانه خود هستیم ، باید بدانیم که انتخاب فرش از سخت ترین انتخاب ها است . داشتن یک تخته فرش زیبا که باب منزل ما باشد، موردی است قابل توجه که نیازمند اطلاع داشتن از انواع مختلف فرش هاست . پویایی و رقابت بالای موجود بین کارخانه های کاشان به حدی است که روز به روز بر تنوع و گستردگی بازار افزوده شده و لزوم اطلاع کامل از تمامی محصولات برای داشتن انتخاب بهتر دیکته می شود .
در این نوشتار به دنبال معرفی یکی از انواع فرش های قدیمی و اصیل موجود در بازار تحت عنوان فرش تبریز هستیم . فرش تبریز که در ابتدا تنها در نوع دستبافت و منصوب به قالی تبریز تولید می شده است در حال حاضر در نوع ماشینی هم وجود داشته و کارخانه های ناب و درجه یک کاشان از جمله کارخانه تولید فرش کاشان این نمونه بی نظیر را در بهترین کیفیت عرضه می کنند .
خواندن مقاله حاضر بر حسب احساس نیاز به کسب آگاهی و اطلاع لازم جهت انتخاب صحیح و اصولی برای آن دسته از عزیزانی که به زیبایی خانه ، بودجه مالی و آرامش خود اهمیت می دهند توصیه می شود .
 تاریخچه قالی تبریز
ابتدا مختصری از تاریخچه قالی تبریز بیان می شود . قالی تبریز از زیباترین صنایع دستی به ثبت رسیده در ایران است . این محصول پرطرفدار که یکی از انواع قالی‌های ایرانی اصیل به شمار می رود ، از شهر تبریز برخواسته است . خاص بودن قالی تبریز موجب شده تا این شهر توسط ارگان های مختلفی از جمله شورای جهانی صنایع دستی کشور ، شهر جهانی بافت فرش نام بگیرد .
معرفی قالی تبریز
از مهم ترین صنایع دستی و هنرهای شهر تبریز ، بافت فرش دستبافت یا همان قالی هایی است که در جهان به شهرت رسیده اند . قالی بافی در شهر تبریز به قبل از دوران صفویه بر می گردد . در اوایل بافت قالی های تبریز ، این بافته ها با طرح هایی روستایی و با رجشمار های 24 تولید می شدند اما به مرور زمان و با رشد تکنولوژی و رونق گرفتن قالی بافی رجشمار قالی تبریز به 110 رج هم رسید . ناگفته نماند که قالی تبریز به فرش درباری نیز شهرت یافته است .
مواد اولیه و الیاف بکار گرفته شده در فرش های تبریز معمولا از جنس نخ پشم و یا ابریشم هستند . استفاده از پشم و ابریشم فرش های با کیفیتی را موجب شده که با تنوع بالا و طرح و نقشه های بی نظیر روانه بازار می شوند .
ساختار قالی تبریز
ساختار فرش و قالی شامل سه نوع الیاف تار و پود و نخ خاب است . کارخانه فرش کاشان از بهترین کارخانه ها در زمینه تولید فرش و قالی است که بهترین مواد اولیه را در تولید استفاده می کند . در فرش های طرح تبریز تولید شده تحت برند فرش کاشان ، نخ تار از جنس پنبه است .
استفاده از الیاف مناسب در بافت فرش تبریز موجب شده تا این محصول به عنوان ريز بافت ترين فرش های ايران در کشور شناخته می شود .
در کنار نخ تار پنبه ای ، نخ پود از جنس پشم می باشد . استفاده همزمان از پنبه و ابریشم فرشی مستحكم و با دوام بوجود آورده است . فرش های تبریز با نخ خاب ابريشمي بسیار چشم نواز و جذاب هستند .
نکته مهم در رابطه با قالی تبریز ، نخ های پود هستند . نخ هاي پود بکار رفته در بافت قالی هاي تبريز ، از دو رشته چرا تشکیل شده اند ، یکی نازک و یکی ضخیم که در هر ردیف نخ پود ضخیم در زیر نخ پود نازک قرار می گیرد . اولين نخ پود که در زیر قرار گرفته و نخ ضخیم تر است ، رشته ای به رنگ آبی نفتی و گاها قرمز است و نخ پودی که در رو قرار می گیرد ، سفيد يا خاكستري رنگ است . استفاده از نخ پود دلیلی است برای حجيم كردن كردن فرش و بالا بردن انعطاف پذیری . رشته دوم هم که از ميان الیاف تار می گذرد و تار های زیرین و رویین را از هم جدا می کند .
ویژگی های قالی تبریز
قالی تبریز علاوه بر داشتن تنوع بالا و تعدد رنگ های جذاب ، ویژگی های مشخصه دیگری هم از جمله موارد زیر دارد :
1- طراحی قالی تبریز به گونه ای است که توسط مجرب ترین اساتید و با رعایت تمامی اصول استاندارد جهانی قابل تولید در بهترین کارخانه های کشور از جمله کارخانه فرش کاشان است .
2- قالی تبریز عموما به علت داشتن رجشمار های بالا و ریز بافتی دارای ظرافت خاص است .
3- پرز های قالی تبریز عموما دارای ارتفاع کمی هستند و کوتاهی آن ها به حدی است که باید توسط افراد ماهر و متبحر پرداخت شوند .
4- الیاف بکار گرفته شده در بافت قالی تبریز از نوع بسیار مرغوب بوده و این مرغوبیت با کیفیت و توان تولید بالای فرش های ماشینی تولید شده در کارخانه فرش کاشان هم سو شده اند . فرش های طرح تبریز بافت فرش کاشان در کیفیت بی نظیر و در زیبایی بی رقیت هستند .
5- ایجاد سایه روشن ها عمیق در قالی تبریز جذابیت بافت را بالا برده است .
6- از دیگر خصوصیات بارز در قالی تبریز ، پر شدن دقیق و کامل قسمت های خالی از نگاره نقشه است که ترجیح داده می شود فرش تماما پر شود .
قالی هايی كه به قالی های تبريز معروف هستند ، از بعد رجشمار بسیار حائز اهمیت بوده و درخور توجه می باشند . ویژگی های رجشمار قالی های تبریز شامل :
1- قالی تبريز در تمام سایز ها از كوچك ترين تا بزرگ ترين اندازه بافته مي شوند .  شامل ابعاد 25*25 ، 30*35 ، 40*50 ، 60*590 . تعداد گره در هر پنجره 7 سانتی متر می باشد .
2- نوع 25×25 قالی تبریز از نمونه قالی ارزان قیمت می باشد که در بازار بافت می شود .
3- نوع 30×30 قالی تبریز نیز از انواع معمولی و بازاری فرش ها به شمار می روند .
4- نوع 30*30 نیز معمولاً از انواع فرش هایی هستند که توسط شرکت های اروپایی بسیار سفارش داده شده و مطابق با سليقه و باب میل اروپاییان طراحی شده است .
نکته قابل توجه در مورد تقسيمات حاشيه ای در فرش های تبریز  بافت فرش کاشان این است که طراحان کاشانی با ایجاد تحولات اساسی اما در عین حال حفظ پایه و اساس نقش مایه های قالی تبریز زیبایی خاصی خلق کرده اند .
اندازه بندی حاشيه های فرش تبریز عرضه شده در فروشگاه فرش کاشان به گونه ای است که پهنای كل حاشیه ها حدوداً نزدیک بر يك ششم كل عرض فرش را تشکیل می دهد . جالب توجه است که در محدوده مشخص شده براي حاشيه در فرش ، پهنای حاشيه فرعی نصف پهنای حاشیه فرعی است و این مورد به تنهایی موجبات زیبایی را فراهم آورده است .
طرح های رايج در قالی تبریز
طرح و نقشه بکار رفته در فرش طرح تبریز کاشان بسیار مشتری پسند و جذاب است . بیشتر خریداران جذب فرش های تبریزی بافته شده در کارخانه فرش کاشان می شوند . امروزه در فروشگاه فرش کاشان انواع مختلفی از فرش های تبریز را می توان یافت . هرچند بررسی تمامی نقوش و طرح های رایج در فروشگاه فرش کاشان سخت و دشوار است اما فروشگاه اینترنتی تمامی طرح ها و نقشه ها را به صورت یکجا جمع آوری کرده و یکی از ویژگی های و مزیت های خرید از فروشگاه های اینترنتی دیدن تمامی طرح ها و نقشه ها در یک مکان می باشد و موردی که از دیگر فروشگاه ها بر نمی اید .
تمامی طرح های اصولی ، رایج ، نوین و جذاب در فرش تبریز در فروشگاه فرش کاشان دیده می شود . کافی است وارد فروشگاه اینترنتی شده و در بین بافته ها و محصولات قسمت فرش تبریز را انتخاب نمایید . در طبقه بندی محصولات فروشگاه فرش کاشان بالغ بر بیست طرح مختلف از فرش های تبریز وجود دارد که در تنوع و کیفیت بی نظیر بوده و به رغم ویژگی های فرش درجه یک و صادراتی دارای قیمت مناسب هم می باشد .
طرح هایی مانند :
طرح ابنیه اسلامی با نقوش برگرفته از نگاره های مربوط به شاه عباسی ، انواع طرح های فاخر اسلیمی ، طرح های افشان با شاخ و برگ های زیبا و در هم تنیده ، طرح هاو نقش مایه هایی تحت عنوان خشتی ، طرح های درختی برگرفته از دل طبیعت ، طرح شكارگاه با انواع حیوانات به عنوان نگاره ، طرح نقشه قابی ، طرح زیبا تحت عنوان گلفرنگ ، طرح گلدانی ، طرح درهم و زیبای ماهی که با نام طرح هراتی هم معروف است .  طرح خاص لاك پشتی و همچنین طرح محرابی و ...