فرش بدون پرز و ضد چروک

پرزدهی فرش های ماشینی خصوصا در هفته های اولی که مورد استفاده قرار می گیرند یک مسئله کاملا طبیعی تلقی می شود . مورد نگران کننده هنگامی است که پس از چند هفته استفاده و جارو کشیدن همچنان فرش دچار پرزدهی باشد و رفته رفته میزان پرز آن بیشتر شود . پرزدهی اولیه به دلیل جدا شدن پرز های سطحی نخ های خاب می باشد اما اگر ادامه دار باشد نشان از جدا شدن نخ های خاب و شروع آسیب به فرش می باشد .
کارخانه های فرش کاشان در پی ارائه روش نوین و هنچنین برشمردن پرزدهی فرش به عنوان آسیب و ایراد در پی حل مشکل بر آمده و به تولید فرش های بدون پرز اهتمام ورزیدند . از آن رو پرزدهی در فرش های ماشینی را ایراد می دانند که ممکن است پرزدهی موجب آزار شود . برای مثال ورود پرز فرش های ماشینی به درون دستگاه تنفس خصوصا برای کودکان و بیماران قلبی تنفسی آسیب زا خواهد بود . سرفه ، عطسه آب ریزش و ... از علائمی هستندکه می توانند پرزدهی فرش های ماشینی را به عنوان ایراد جلوه دهند .
در مقاله حاضر سعی کرده ایم تا علاوه بر در اختیار گذاشتن اطلاعاتی در رابطه با دلایل پرزدهی فرش ماشینی ، یکی دیگر از ویژگی های فرش های ماشینی کاشان که ضد چروک بودن فرش است را مد نظر قرار داده و همچنین به سراغ روش های از بین بردن پرز فرش ماشینی نیز برویم .
علل پرزدهی فرش های ماشینی
هنگامی که فرش های ماشینی کاشان تولید و روانه بازار می شوند ، مراحل مختلفی را از سر می گذرانند . تولید هر تخته فرش ماشینی بنا بر کاربرد و درجه ای که در آینده خواهد گرفت در کلیت یکسان می باشد . یکی از مهم ترین مراحل که به بحث مقاله در دست هم مربوط می گردد ، مرحله است تحت عنوان آماده کردن الیاف . هر تخته فرش از سه نوع الیاف تار ، پود و خاب تهیه می شود . الیاف ها مواد اولیه محصولات هستند و اهمیت زیادی دارند . در آماده کردن الیاف از آب و روغن کمک گرفته می شود . اگر آب و روغن به میزان لازم در اختیار این مرحله قرار نگیرد ، پس از تولید پرزدهی فرش بالا بوده و در واقع مهم ترین دلیل پرزدهی فرش عدم استفاده از آب و روغن به میزان لازم است . در مورد دیگر دستگاه بافت هم می تواند مهم باشد . عدم تنظیم بودن دستگاه بافت یا عدم دقت در مرحله آهار می تواند پرزدهی فرش را در زمان استفاده از کف پوش موجب شود .
در همین راستا دقت در مرحله آماده سازی الیاف و همچنین آهار و تنظیم بودن دستگاه بافت خواهد توانست به عدم پرزدهی فرش ماشینی کمک نماید . اخیرا عدم پرزدهی و همچنین ضد چروک بودن فرش ماشینی به یکی از ویژگی های فرش های درجه یک تبدیل شده و این دو ویژگی در دستور تولید فرش های ماشینی ناب کاشان قرار گرفته اند . با این وجود همه فرش های ماشینی تا حدودی دارای پرزدهی می باشند و همانطور که در قسمت مقدمه اشاره شد ، طبیعی بودن پرزدهی در فرش های ماشینی تا چند هفته قابل توجیه است ادامه دار شدن پرزدهی فرش های ماشینی را می توان ایراد تلقی نمود و فرش های درجه یک و صادراتی از این ایراد مبرا می باشند .
در کارخانه فرش کاشان که بهترین فرش های ماشینی را تولید و به سراسر جهان صادر می کند ، برای رفع پرزدهی فرش های ماشینی از نخ های خاب دارای استحکام استفاده می شود . نخ هایی که به یمن کیفیت بالا پرزدهی نداشته و کیفیت و دوام فرش را تضمین می کند . همچنین در کارخانه فرش کاشان مرحله آهار با دقت و حساسیت بالایی انجام شده و مهار کردن بواسطه آهار موجب دوام و عدم پرزدهی فرش با وجود پاخوردگی خواهد شد .
عوامل موثر بر مدت و شدت پرزدهی
مدت و شدت پرزدهی فرش های ماشینی به موارد مختلفی بستگی دارد . از مهم ترین موارد می توان به آنچه در زیر آمده است اشاره نمود :
1- ضخامت نخ خاب . نخ خاب همان نخی ست که در زمینه فرش دیده می شود و رنگ و لعاب فرش را شکل می دهد .
2- کیفیت آهار به کار رفته هم در میزان و مدت پرزدهی مهم است . در کارخانه فرش کاشان مانند سایر کارخانه های نامی و قدرتمند مرحله آهار با دقت و وسواس خاصی انجام می شود .
3- کیفیت الیاف به کار رفته مورد دیگر است . الیاف با کیفیت مانند نخ آکرولیک هیت ست شده که در تولید فرش های ماشینی کاشان کاربرد دارد ، بیشترین کیفیت و کم ترین میزان پرزدهی را دارد .
4- نوع نخ هم همانند کیفیت الیاف تأثیر گذار خواهد بود .
5- چگونگی وصل شدن نخ خاب به نخ های تار و پود مشخص کننده پرزدهی طولانی مدت می باشد . اگر نخ خاب مستحکم و با گره هایی مقاوم به نخ تار و پود وصل شده باشد انتظار می رود فرش پرزدهی طولانی مدت نداشته باشد . در این مورد شانه و تراکم که همان گره های عرضی و طول فرش هستند مشخص کننده خواهد بود . شانه و تراکم نقش مهمی در پرزدهی فرش بر عهده دارند . فرش هایی که در شانه و تراکم دست و دلباز تر عمل می کنند کم ترین میزان پرزدهی را به خود اختصاص داده و در عوض فرش هایی که از شانه و تراکم یا تعداد گره کم تری در بافت استفاده کرده اند ، امکان پرزدهی و مدت زمان بیشتری را به همراه دارند . برای مثال فرش های 1200 شانه نسبت به فرش های 700 شانه مشابه در سایر ویژگی ها کم تر پرز خواهند داد . ناگفته نماند در تمامی موارد عنوان شده اصالت فرش اهمیت داشته و مباحث ارائه شده در رابطه با یک تخته فرش اصل قابل بررسی می باشد . با توجه به موارد گفته شده ، در فرش های ماشینی از جنس اکریلیک پرزدهی طبیعی بوده و اگر مدت و میزان پرزدهی از حد طبیعی فراتر رفت باید به اصالت و کیفیت فرش شک کرد و به دنبال راهکار بود .
چگونه از میزان پرزدهی فرش بکاهیم ؟
فرش های ماشینی مقداری پرز دارند که به مواد اولیه متصل نبوده و در طول زمان از دل فرش بیرون خواهند آمد . حال آنکه بسته به موارد مختلف مدت زمان بیرون آمدن این الیاف از دل فرش می تواند کم یا زیاد شود . جهت کم تر شدن میزان و البته مدت پرزدهی فرش در کارخانه و در مرحله آهار اقداماتی انجام می شود اما صاحب خانه هم می تواند با بکار بستن روش هایی از میزان و مدت پرزدهی فرش بکاهد . روش های زیر تا حد زیادی بر میزان پرزدهی فرش اثر مثبت دارد :
1-  جارو کشیدن فرش . می توانید به کمک جارو برقی مدت زمان پرزدهی فرش را کم تر کنید چراکه مکش جارو موجب می شود پرز ها از دل فرش بیرون کشیده شوند .
2- استفاده از دستمال یا جاروی خیس هم در تعیین میزان پرزدهی فرش اثر دارد . دقت نمایید که میزان خیسی دستمال یا جارو به حدی نباشد که به اعماق فرش نفوذ کند و گره ها را خیس کند . خیس یا نمناک بودن فرش در مدت زمان طولانی موجبات رشد باکتری و قارچ در دل فرش را به دنبال داشته و پوسیدگی و پارگی از آثار جبران ناپذیر آن خواهد بود . هنگام کشیدن جارو یا دستمال در جهت نخ خاب عمل نمایید . کشیدن هر شی روی فرش در جهت خلاف نخ خاب سست شدن ریشه ها و از بین بردن الیاف را به همراه دارد .
3- شانه کشیدن بر روی نخ خاب فرش برای از بین بردن پرز های موجود در فرش های ماشینی . علاوه بر جارو دستی و دستمال برس فرش هم گزینه مناسبی خواهد بود . شانه های مخصوصی در بازار موجود است که با داشتن برس های مناسب برای پرزگیری و یا تمیز کردن فرش مورد استفاده قرار می گیرد . استفاده از فرچه برای فرش خصوصا فرش های نو بسیار آسیب زا خواهد بود . برای گرفتن پرز های فرش و یا تمیز کردن سطح آن هرگز از فرچه استفاده نکنید . فرچه ها به راحتی موجب صدمه با الیاف شده و گره را سست می کنند . استفاده از فرچه نه تنها بهبودی در مدت زمان و میزان پرزدهی ایجاد نمی کند . بلکه با سست کردن گره ها موجب پرزدهی دائم فرش شده و نخ خاب را از نخ تار و پود جدا خواهد نمود .
فرش اتاف کودک از جمله کف پوش هایی است که باید بدون پرز و ضد چروک باشد . این فرش مدام در معرض آلودگی بوده و به دفعات شسته می شود اگر فرش ، ضد چروک نباشد پس از هر بار شستن از کیفیت ان کاسته خواهد شود . همچنین تماس زیاد کودک و حساسیت بالای پوست وی لزوم استفاده از فرش بدون پرز را ایجاد می کند . فرش های ماشینی کاشان به عنوان فرش های بدون پرز و ضد چروک به عنوان فرش اتاق کودک و فرش مناسب برای سلامت اعضا خانواده اهمیت فوق العاده ای دارند .