نقشه فرش و طرح فرش ماشینی ایرانی

از مهم ترین  و مشخص ترین مراحل تولید فرش در تمامی کارخانه ها و کارگاه ها ، قبل از هر اقدامی تهیه طرح و در واقع نقشه کشی می باشد . می توان گفت در فرایند تولید فرش های ماشینی و فرش های دستبافت مرحلۀ نقشه‎ کشی فرش اصلی ترین است ، در نظر داشته باشید که طرح و نقشه در فرآیند تولید جنبه زیر و زینت را دارد اما روز به روز بر اهمیت آن افزوده شده و رفته رفته به یکی از اصولی ترین موارد بنایی تولید فرش به حساب می آید .
هر بافنده و تولید کننده ای هر چقدر هم که توانمند باشد و از تکنولوژی روز دنیا استفاده کند، باز هم در صورت نداشتن حرفه طراحی و عدم آشنایی با اصول زیبا شناسی در طرح و نقشه نمی توان انتظار بافت و تولید بهترین فرش را داشت . در تولید فرش و قالی باید علاوه بر کیفیت و دوام و ماندگاری بر زیبایی ظاهری و بی‏ نقص بودن طرح و نقشه هم دقت نمود . کارخانه های فرش کاشان که به عنوان بهترین تولید کنندگان در سراسر دنیا شناخته می شوند ، با استفاده از همین تکنیک و تولید فرش بر اساس نقشه ‌های اصیل و دقیق به شهرت رسیده اند . زیبایی فرش های ناب کاشان زبانزد خاص و عام می باشد .
بنابراین توجه به زیبایی و نقشه و نگاره فرش به علت اهمیت بالای آن و اطلاع از اینکه طرح و نقشه یکی از ارکان اصلی تولید فرش با کیفیت بالا ست ف موضوع نوشتار در دست می باشد . دقت و مهارت طراحان کاشان در طراحی و نقشه کشی مثال زدنی ست و جالب آنکه این طراحان و طراحی ها در سراسر دنیا هواداران زیادی دارد . هنر معماری  وطراحی از سال های سال با ایرانیان همراه بوده و ترکیب رنگ و هم خوانی نگاره ها از دیگر زیبایی هایی ست که به دست هنرمندان کاشانی انجام شده است .
هماهنگ بودن رنگ ها و رنگ ‌آمیزی مناسب نقشه فرش هم به همان اندازه مهم است که طراحی اهمیت دارد . در صنعت فرش بافی افراد نیازمند حرفه هستند از این رو هر کسی که قصد دارد به عنوان هنرمند وارد حرف طراحی شود ، ملزم به آموزش مواردی خواهد بود که منجر به پخش رنگ ، رنگ شناسی ، هارمونی رنگ ها ، کنتراست رنگ و … می شود .
برای بی نظیر بودن نقشه یک تخته فرش ماشینی باید از نظر هنری طراحی به گونه ای باشد که نمایانگر خط‎ ها ، نگاره ‏ها و تصویر ها بوده و در عین حال از دیدگاه مهندسی هم مناسب باشد . منظور از مناسب بودن از نظر مهندسی آن است که فرش تولید شده در نهایت به عنوان برنامه اجرایی دارای طرح و پلن مشخص و از پیش تعیین شده باشد . این قاعده یک طرح حرفه ‎ای است که هنرمند و طراح با داشتن چنین اطلاعاتی بتواند طرح بهترین بافته را ساماندهی کند . آشنایی با تاریخچه و انواع مختلف طراحی نقشه فرش های ماشینی می تواند فرشی به طراحی حرفه ای تر کمک نماید .
تا اینجا می دانیم که نقشه‏ کشی فرش که یکی از جذاب ترین صنایع و فعالیت ها در کشور ایران به شمار می رود ، زیر مجموعه غنی از طراحی و نقاشی های سنتی و اصیل ایرانی ست .
این هنر مجموعه بزرگی از کف پوش ها را از جمله طراحی انواع فرش ‎های پرده ‎ای ، تابلو فرش ها ، پادری ، فرش ها و قالیچه های تزیینی ، گلیم و … را شامل می شود . امروزه نقوش و طرح های مربوط به فرش های ماشینی را در دو دسته کلی جای می دهند شامل : 1- نوع دستی و 2- نوع رایانه ای .
فرش ایرانی که یکی از مهم ‌ترین و فاخر ترین جلوه ‌ها از فرهنگ و هنر ایرانی به حساب می آید ، آنقدر در سراسر دنیا به شهرت رسیده است که حتی در یونسکو نیز به ثبت جهانی رسیده . قدمت فرش ایرانی حداقل به زمان هخامنشیان بر می گردد و شواهد نشان از حضور این طرح ها در آن زمان دارد . قدیمی ترین فرش موجود در دنیا فرش ایرانی به نام پازیریک است که برآورد می شود این فرش در دوره هخامنشی بافته شده است . هر ایرانی در خانه خود طرحی از فرش را به نمایش گذاشته است و خانه های ایرانیان بدون داشتن فرش قابل تصور نیست . اما اینکه ما چرا و چقدر با انواع طرح های فرش ایرانی اشنا هستیم موردی است که موضوع بحث قرار گرفته و با معرفی انواع سبک نقش و طرح در فرش های ماشینی بیشتر در مورد انواع تنوع طرح های فرش های ماشینی صحبت خواهیم کرد .
تاریخچه فرش ایرانی
تاریخ دقیقی برای تولید و بافت فرش های دستبافت که تحت عنوان قالی هم شناخته می شوند ، وجود ندارد اما پیشینه بافت را می توان به سالیان سال قبل از تولید فرش های ماشینی نسبت داد . برای تولید فرش نیاز به الیاف است و کشور ایران یکی از چند کشوری است که در مسیر جاده ابریشم قرار گرفته است و همین توانسته تا حد زیادی در تولید و بافت فرش ها چه از نوع دستبافت و چه از نوع ماشینی تأثیرگذار باشد .
کشف تاریخ برای آثار هنری فاخر ایران کار آسانی نیست اما از روی آثار سفالی و فلزی می توان قدمت طولانی آن ها را برآورد نمود . طریقه نخ ریسیدن و ساخت طناب و ... به هزاره دوم پیش از میلاد بر می گردد و این اکتشاف مشخصا تاثیر زیادی بر روی فرش ‌بافی در کشور ایران و شهر های معروف در این حیطه داشته است . قدمت هنر بافت فرش و البته هر نوع منسوجاتی در ایران بسیار بالا ست . اما نمی‌توان دوره خاصی را به عنوان مبدأ مشخص نمود . گاهی یک اثر و طرح در طول سال ها و به مرور زمان شکل گرفته است و گاهی جرقه ای بی واسطه در ذهن طراح منجر به طرحی زیبا و فاخر شده است . یکی از زیباترین طرح های موجود طرح افشان است که در تولیدات فرش های کاشان می باشد . طرح های اصیل ایرانی در دوره صفویه شکوفا شده و این دوره ، عصر رونق طرح های فرش می باشد .
انواع طرح فرش ماشینی ایرانی
با وجود شهرت طرح های بافته شده در فرش های ایرانی انواع آن در بین خریداران شناخته ‌شده نبوده و اطلاعات و آگاهی افراد از انواع مختلف در به حد قابل قبولی نمی رسد . این عدم آگاهی موجب شده تا خریداران بدون اطلاع دست به انتخاب زده و در بسیاری از این موارد این انتخاب غلط خواهد بود . هرچند شاخص های مختلفی برای انتخاب صحیح وجود دارد از جمله مراجعه به شناسنامه فرش ، کمک گرفتن از افراد متخصص و خبره ، استفاده از تجربه خریداران و .... .
فرش ترکمن
فرش ترکمن از طرح های زیبایی است که در خطه ترکمن و توسط ترکانی هایی که به منطقه جنوبی دریای خزر مهاجرت کرده ‌اند، بافته می شود . طرح قالی ترکمن سال ها قبل بر اساس نیاز متقاضایان طراحی و تولید شد . اما پس از مدتی طرح ترکمن چنان رونق گرفت که تجملاتی تر از قبل شده و با استفاده از رنگ ‌های مختلف در فرش ترکمن پنج رنگ اصلی پدید امد . رنگ های :
１-    سفید ۲- سیاه ۳- لاکی ۴- سبز تیره و ۵- لاکی متمایل به زرد از رنگ هایی هستند که در طرح ترکمن زیاد به چشم می خورد .
رفته رفته بر تنوع رنگ ها افزوده شد و این 5 رنگ پس از مدتی به 12 رنگ تغییر یافت . رنگ‌ های 1- طوسی ، 2- دارچینی ، 3- عبایی ، 4- قهوه‌ای روشن ، 5- قهوه‌ای تیره ، 6- طلایی ، 7- نخودی ، 8- آبی آسمانی به 5 رنگ اصلی افزوده شد .
فرش های ترکمن خود به انواع مختلفی دسته بندی می شوند . از جمله زیباترین طرح ترکمن می توان به فرش خراسان و فرش مشهد اشاره کرد .
فرش طرح افشان ایرانی
دیگر طرح مهم و البته بسیار پر طرفدار که دسته پر فروش فرش های ایرانی را به خود اختصاص داده اند ، فرش با طرح افشان است . طرح افشان طرحی است فاقد ترنج و لچک که بر خلاف هرآنچه تا آن زمان به نام طرح های اصیل ایرانی بافته شده بود ، هیچ نقطه مرکزی نداشت . طرح افشان سرشار از شاخ و برگ هایی هستند که در عین نداشتن نظم و نقشه مرکزی بسیار هنرمندانه و مدیریت شده در کنار یکدیگر قرار گرفته اند .

فرش طرح ترنج دار ایرانی
یکی از طرح های معروف ایرانی که در بیشتر خانه های ایرانی وجود دارد فرش ترنج دار است که این ترنج در اندازه های مختلف و در اشکال مختلف روی فرش طراحی می  شود .

برای خرید بهترین فرش های ماشینی و طرح های ناب ایرانی وارد وب سایت گروه تجاری فرش کاشان شده و در دسته محصولات انواع طرح ها را دیدن نموده و متناسب با کاربرد و نیاز خود خریداری نمایید . خرید از فروشگاه اینترنتی فرش کاشان به معنای خرید بهترین محصول ، بهترین طرح ، بهترین کیفیت از بهترین فروشگاه است .
گروه تجاری فرش کاشان برای سهولت کاربر ، اقدام به تفکیک کردن طرح های فرش های ایرانی در وب سایت خود کرده است .