شانه فرش چیست و چه تاثیری در کیفیت فرش دارد؟

مفهوم شانه در فرش ماشینی

هر فرش ماشینی دارای دو مشخصه خاص می باشد . شانه و تراکم در فرش ماشینی بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد . اصطلاح شانه یکی از ویژگی های مهم فرش ماشینی است که کیفیت فرش را نشان می دهد . به تعداد گره یا ریشه فرش ماشینی که در عرض فرش قرار دارد شانه فرش می گویند .

در واقع شانه از قسمت های اصلی بافت دستگاه فرش می باشد که از بین ردیف های تار می گذرد . شانه فرش ماشینی به تعداد تارها در هر متر مربع فرش بستگی دارد و تعداد این تارها با تعداد ردیف های شانه دستگاه بافندگی فرش یکسان می باشد . پس با این تفاسیر به تراکم عرضی فرش ماشینی شانه فرش می گویند .
شانه فرش ماشینی هر چه بر تعداد آن افزوده شود و مقدار آن بیشتر شود تراکم فرشی نیز در آن افزایش پیدا می کند و به همین دلیل فرش ریز با فت و زیبا تر می شود .
هرچه شانه فرش در واحد عرض فرش ماشینی بیشتر شود فرش ریزبافت و زیباتر تولید می شود . بالارفتن شانه در فرش ماشینی باعث شده است که فرش های ماشینی را فرش دستبافگونه بنامند .

انواع شانه در فرش ماشینی
امروزه فرش های ماشینی با شانه های 500 ، 700، 1000 ، 1200 و 1500 تولید می شود . در بین این مقدار شانه موجود در فرش ماشینی فرش 1500 شانه ریز بافت ترین فرش ماشینی در بازار فرش می باشد که کاملا شبیه به فرش های دستباف می باشد .
در فرش 1500 شانه در یک متر از عرض فرش 1500 گره یا ریشه وجود دارد . فرش های 500 شانه و 700 شانه بر خلاف تعدا شانه های کمتری که در خود جای داده اند فرش های با دوام و مقاومی می باشند .
قیمت این گونه از فرش ماشینی نیز به تناسب فرش های دیگر کمتر بوده و این قیمت پایین به معنای پایین بودن کیفیت فرش ماشینی نمی باشد . فرش های با شانه کمتر مانند فرش ماشینی 500 شانه و فرش ماشینی 700 شانه دارای مقاومت بالا و دوام بالا می باشند و با توجه به قیمت و پایین تر و تعداد شانه کمتر فرش در طرح و رنگ بسیار زیبا و ایده آل می باشد . فرش های 1000 الی 1500 شانه از زیبایی بیشتری برخوردار می باشند .

طریقه شناسایی شانه در فرش ماشینی
طریقه شمارش مقدار شانه در فرش ماشینی بسیار راحت می باشد . می توان با مراجعه به پشت فرش ماشینی می توان تعداد گره در یک متر از عرض فرش را با تعداد اعلام شده شمارش و مطابقت داد . به طور مثال فرش 700 شانه واقعی در یک متر از عرض 700 گره دارد وقتی به پشت یک فرش نگاه می کنید در یک فرش هفتصد شانه باید ۷۰ گره در ده سانتیمتر و یا ۳۵ گره در ۵ سانتی متر وجود داشته باشد . این کار نیاز به دقت بالایی دارد چرا که اگر تنها یک رج کم و زیاد شود ، در طول 10 برابر کم یا زیاد خواهد شد . از طریق این راه می توانید مطمئن شوید فرشی که خریداری کرده اید ، شانه واقعی و تراکم واقعیش چند است 

تفاوت شانه و تراکم فرش ماشینی
همان گونه قبلا توضیح داده شد به تراکم عرضی ریشه در فرش ماشینی شانه فرش گفته می شود . منظور از تراکم فرش به تعداد گره در طول فرش می باشد . شانه در فرش باعث ریز بافتی فرش ماشینی می شود و تراکم بر فشرده بودن فرش تاثیر گذار است .
هرچه شانه در فرش ماشینی بیشتر شود فرش ریز بافت تر می شود و هرچه تراکم فرش ماشینی بیشتر شود فرش سفت تر و فشرده تر می شود . در بافت فرش های با تراکم بالا از الیاف ظریف و ریز استفاده می شود زیرا فشردگی بالا در بین ریشه ها باعث می شود که نتوان از الیاف ضخیم و کلفت استفاده کرد .
در فرش های 1200 شانه از نخ ترک استفاده می شود زیرا این الیاف بسیار ظریف و ریز می باشند . به همین دلیل فرش های با تراکم بالا فرش های ظریف و زیباتری نسبت به فرش های با تراکم پایین هستند . فرش 1000 شانه ، فرش 1200 شانه و فرش 1500 شانه فرش های هستند که هم از نظر زیبایی و هم از نظر فشرده بودن از فرش 700 شانه بالاتر هستند .
قالی های تراکم بالا به دلیل ظرافت و لطافت بالایی که دارند فرش دستبافگونه نامیده می شوند . فرش های با شانه کمتر برای مکان های پررفت و آمد بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند و فرش های با تراکم بالا برای مکان های لوکس و مبلمان کرده کاربرد بیشتری دارند .
وقتی تراکم در فرش ماشینی بیشتر شود امکان باز شدن گره ها وجود ندارد و فشردگی بالا در بین گره ها باعث می شود فرش در برابر آسیب ها مصون باشد . بالا رفتن تراکم در فرش ماشینی با بالارفتن قیمت آن رابطه مستقیم دارد . فرش با شانه کمتر به دلیل قیمت مناسب تر و ارزان تر برای افرادی که به دنبال فرش ماشینی با قیمت کمتر هستند انتخابی بهتر می باشد و افرادی که به دنبال فرش با زیبایی بیشتر هستند فرش های با تراکم بالا بهترین انتخاب می باشد .
هراندازه شانه و تراکم فرش بیشتر باشد فرش دارای کیفیت بالاتری هم از نظر زیبایی و هم از نظر استقامت می شود . رابطه ی بسیاری بین زیبایی و ظرافت فرش با شانه و تراکم بالا وجود دارد .

تفاوت فرش های ماشینی از نظر تراکم و شانه
فرش 1200 شانه از نظر زیبایی و از نظر استحکام و فشرده بودن از دیگر فرش های ماشینی بالاتر است . فرش 700 شانه دارای مقاومت بالایی می باشد ولی از نظر زیبایی از فرش 1000 شانه و فرش 1200 شانه کمتر می باشد . فرش 1200 شانه به دلیل تراکم بالا قیمت بالاتری نسبت به فرش 700 شانه دارد .
فرش 1000 شانه و فرش 1200 شانه مستحکم تر و سفت تر از فرش 700 شانه و فرش 500 شانه می باشد . در بافت فرش 1200 شانه ، فرش 1000 شانه و فرش 1500 شانه باید از الیاف خیلی ریز استفاده کرد .
فرش های با تراکم عرضی بالا ریز بافت تر و نرم تر از فرش های با تراکم عرضی پایین می باشند .  هر چقدر شانه فرش کمتر باشد ، فرش ضخیم تر می گردد و همین عامل سبب افزایش دوام فرش نیز می شود .